Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 05/06/2023 - Pazartesi
Para politikası 'fabrika ayarlarına' geri dönüyor: Kur ve faiz yükselecek!
- Cuma günü Türkiye'de açıklanan iki önemli veri ile bültenimize bilinçli bir şekilde başlıyoruz. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODD) verilerine göre, Mayıs ayında hafif ve ticari araç pazarında rekor düzeyde 111,356 adet araç satıldı (asıl rekor Aralık 2022'de 115,220 adet satış ile yaşanmıştı.). Bu minvalde, Aralık ayı da birlikte düşünülürse, son 6 ayda 560bin adet araç satılmış ki bu rakam geçen yılın aynı dönemine göre %65 artışa işaret ediyor. Otomobilin bir ihtiyaçtan ziyade finansal bir araç olarak enflasyonist dönemde kullanıldığını görüyoruz. Takdir edeceğiniz üzere, 2021 sonundan itibaren ivmelenen enflasyon ve TL faizlerin enflasyona karşı koruma sağlayamamasına paralel (negatif reel faizler) Türk insanının parayı fiziksel varlıklara yönlendirme eğiliminin devam ettiğini görüyoruz. Lâkin, bu 'furyanın' da son demlerinde olduğumuzu not edelim.
- Cuma günü Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan öncü nitelikteki veriler, ekonominin oldukça 'sıcak' olduğu bir kez daha teyit etti. Mayıs ayında ihracat geçen yılın aynı ayına göre %14,4 artışla 21,7 milyar dolar; ithalat ise %16 artışla (rekor) 34,3 milyar dolar oldu. Bu sonuçla Mayıs ayı dış ticaret açığı 12,7 milyar dolar düzeyinde gerçekleşirken, ilk 5 ayda oluşan açık tutarı ise 56,1 milyar dolar ile başka bir rekora imza attı.
- Şimdi gelin otomotiv verisi ile ticaret bakanlığı verilerini birlikte ele alalım. Ekonominin sıcak olması ve ithalatın her ay daha da büyüyerek açık rakamını yukarıya taşıması başlı başına döviz talebi demek. Ekonominin soğuması ve tüketimin yavaşlaması için piyasa faizlerinin artması, döviz kurunun ithalat / ihracat dengesindeki 'dengesizlikleri' giderecek ölçüde yükselmesi gerekiyor. Yeni dönemde bu gelişmelere ilaveten ithal mallara uygulanan vergilerin de artırılacağını düşünüyoruz.
- Bülteni nakış gibi işlemeye devam edelim. Yukarıda izah etmeye çalıştığım üzere, ekonomide ısınmaya karşı önlemler alınmazsa, bundan sonrasının sürdürülemez bir sürece işaret ettiğini bizzat çiçeği burnunda Hazine ve Maliye Bakanı Sn. Mehmet Şimşek'ten (hafta sonu devir teslim töreninde) dinledik. Şimşek, "rasyonel bir zemine dönme dışında seçenek kalmamıştır" ifadesini kullanırken, bunu ekonomide ortodoks politikalara dönüş sinyali, daha basit bir yaklaşımla fabrika ayarlarına dönüş olarak yorumluyoruz.