Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 22/05/2023 - Pazartesi
TCMB rezervleri 21 yılın dibine inerken; TL mevduat faizi 20 yılın zirvesinde
- TCMB ve BDDK'nın her hafta Perşembe günü açıkladığı haftalık raporlar, sürdürülmesi neredeyse imkânsız olan bir politikada yolun sonuna gelindiğine işaret ediyor. 12 Mayıs ile biten haftada, TCMB'nin rezervlerinde erimenin ciddi bir şekilde ivmelendiğini görüyoruz. Brüt döviz rezervleri sadece 1 haftada 7,6 milyar dolar, altın rezervleri ise 1,4 milyar dolar eridi (ikisi birlikte 9 milyar dolar). Bu tablo normal bir duruma işaret etmiyor.
- TCMB'nin uzun süredir kuru belli bir bantta tutma çabasına paralel bilanço için net döviz pozisyonu (dış varlıklar - net döviz yükümlülükler) eksi 14,8 milyar dolar seviyesine ulaştı. Bilanço dışı yani swap kalemlerini de dâhil edersek, genel döviz pozisyonu eksi 75,5 milyar dolar ile başka bir rekor tazeledi. Bunun Türkçe meali, TCMB'nin genel olarak döviz yükümlülükleri döviz varlıklarından 75,5 milyar dolar daha fazla!
- TCMB'nin döviz banknot stoku, Şubat ayının başında yaklaşık 10 milyar dolar seviyesine ulaşması ardından geçen hafta 1,1 milyar dolar daha eriyerek 4,1 milyar dolar seviyesine düştü. Yaklaşık olarak 3 aylık bir zamandan efektif stoku neredeyse yarından daha fazla geriledi. TCMB'nin altın varlıklarında ise geçen hafta yaşanan erime yaklaşık olarak 10,6 ton. Mart başında altın varlıklar yaklaşık 844 ton ile rekor kırması ardından geçen 3 aylık zaman diliminde 687 tona geriledi. Aradaki 157 ton farkın dolar olarak karşılığı 10 milyar dolar! TCMB'de brüt (kendisine ait ne kadar bilmiyorum) 44 milyar dolar değerinde altın rezervi bulunuyor.
- Yukarıda da değindiğim üzere, TCMB'nin brüt döviz rezervleri yaklaşık 61 milyar dolar seviyesinde olsa da, net uluslararası döviz rezervleri 12 Mayıs ile biten haftada 2,3 milyar dolar seviyesine gerileyerek bir önceki haftaya göre 4,5 milyar dolar azaldı. Daha büyük resimde bakarsak, net uluslararası rezervler son 21 yılın en düşük seviyesine geriledi.
- TCMB verilerine hangi açıdan bakılırsa bakılsın, rekor düzeyde bir rezerv erimesi, ivmelenen altın ve efektif erozyonun gölgesinde mevcut para politikasının sürdürülemez olduğu her hafta yeni verilerle bir kez daha teyit ediyor. Seçim sonrasında bu tablo yerini hızlı toparlanmaya terk etmezse, yeni ve farklı şeyleri konuşmaya başlayacağız.
- BDDK'nin haftalık bültenine göre, 12 Mayıs ile biten haftada, Kur Korumalı Mevduat (KKM) hacmi 144 milyar TL, yani yaklaşık 7,3 milyar dolar daha büyüyerek 120,1 milyar dolar ile yeni bir rekor kırdı. KKM'nin toplam mevduat içerisindeki payı %22 ile her hafta yükselişte olduğunun altını çizelim. KKM'nin bir nevi yabancı para enstrümanı olduğu düşünülürse, nasıl sonlandırılabileceği sorusu da iyice zorlaşıyor! KKM'de faiz üst tavanının kaldırılması sonrasında talebin her geçen gün artacağını paylaşmıştık. KKM'ye bankaların uyguladığı mevduat faizin üzerinde bir değer kaybı (TL'nin dolar karşısında) yaşanırsa, aradaki kur farkını devlet ödüyor. Resmî kur referans alındığı için, orada da haliyle bir miktar kafa karışıklığı var.